Gebelik süreci Nedir?
Gebelik süreci, rahiminizde bir fetüsün (veya birden fazla) geliştiği zamandır. Çoğu zaman cinsel ilişkiden sonra gerçekleşir, ancak yardımcı üreme teknolojileri (ART) aracılığıyla da olabilir. Evde yapılan bir hamilelik testi, hamileliği doğrulamak için en yaygın yoldur, ancak bir kan testiyle de hamile olduğunuzu teyit edebilirsiniz. Hamileliğin ilk belirtilerinden bazıları adet gecikmesi, mide bulantısı ve yorgunluktur.
Çoğu hamilelik canlı bir doğumla sonuçlanabilir - normal doğum veya sezaryen. Bazı hamilelikler düşük, kürtaj veya ölü doğumla sonuçlanır.
Hamilelik Nasıl Oluşur?
Hamilelik, birkaç adımdan oluşan karmaşık bir süreçtir, ancak her şey bir yumurta ve sperm ile başlar:
- Yumurtalar yumurtalıklarda bulunur. Her adet döngüsünde, yumurtalığınız bir yumurta salgılar. Yumurta, sperm beklediği fallop tüpünüzden yavaşça ilerler. Yumurtlama adı verilen bu süreç yaklaşık 12 ila 24 saat sürer.
- Sperm, testislerden gelir. Boşalma sırasında, bir erkek penisinden milyonlarca sperm salgılar. Cinsel ilişki sırasında sperm, vajinanızdan yukarı doğru fallop tüplerinize doğru hareket eder.
Hamileliğin gerçekleşmesi için bir sperm ve yumurtanın buluşması ve bir araya gelmesi (döllenme) gerekir. Sperm, döllenme adı verilen bir süreçte yumurtayı döller. Şimdi döllenmiş olan yumurta, daha fazla ve daha fazla hücreye bölünerek bir blastosist adı verilen bir hücre topluluğu oluşturduğu fallop tüpünüzden aşağı iner. Yaklaşık üç gün sonra, blastosist rahiminize ulaşır. Bu noktada, blastosist rahiminize yerleşebilir (implantasyon adı verilen bir adım) ve artık bir embriyodur. İmplantasyondan sonra plasenta oluşmaya başlar. Embriyo bir kez daha değişerek, sağlayıcınızın bebeğinizin doğumuna kadar kullanabileceği bir terim olan fetüs haline gelir.
İmplantasyon gerçekleştiğinde, vücudunuz adet görmenizi engellemek için hamilelik hormonları salgılar. Aynı hormonlar fetal gelişime de yardımcı olur.
Yardımcı Üreme Teknolojisi (ART)
Süreç ART ile aynı şekilde gerçekleşir, ancak adımların bazıları vücudunuzun dışında gerçekleşir. Gösterinin yıldızları hala sperm ve yumurtadır, ancak döllenme doğal olarak veya tesadüfen gerçekleşmek yerine, sağlık uzmanınız onların bir araya gelmelerini biraz kolaylaştırarak yardımcı olur. İşte daha yaygın ART'lerin nasıl çalıştığı:
- İntrauterin inseminasyon (IUI): Sağlık uzmanınız bir kateter kullanarak spermi doğrudan rahminize yerleştirir. IUI, yumurtlama zamanında gerçekleşir. Bazı kadınlar yumurtlama şanslarını artırmak için doğurganlık ilacı alır.
- İn vitro fertilizasyon (IVF): Sağlık uzmanınız bir embriyo oluşturmak için yumurta ve spermi bir laboratuvarda birleştirir. Ardından, embriyoyu rahminizin içine yerleştirirler. Sağlık uzmanınız bir IVF döngüsü sırasında size birkaç farklı ilaç türü verebilir. Bu, süreci kontrol etmelerine ve başarılı bir hamilelik şansınızı artırmalarına yardımcı olur.
Hamilelik Kaç Haftadır?
Hamilelik 40 hafta veya 280 gündür. Ancak bu, özellikle bir hamileliği nasıl hesapladığınız nedeniyle biraz daha karmaşık ve anlaşılması zordur.
Sağlık uzmanınız tipik olarak hamileliğinizin ne kadar ilerlediğini son adet döneminizin (LMP) tarihine göre belirler. Bu kafa karıştırıcıdır çünkü yumurtlama döngünüzün yaklaşık iki hafta sonrasına kadar gerçekleşmez. Bu nedenle, yumurtlamadan iki hafta sonra bir hamilelik testi yaptığınızda, zaten dört haftalık hamilesinizdir.
Hamilelik matematiğinin sizi karıştırmasına izin vermeyin. Hamilelik bakım sağlayıcınız bunu size açıklamaya yardımcı olabilir ve bir hamilelik ultrasonuna göre tahmini doğum tarihinizi söyleyebilir.
IVF yoluyla hamile kalırsanız, hamilelikteki haftalar hala aynıdır, ancak sağlayıcınız bunu farklı şekilde hesaplayabilir. Bunun temel nedeni, embriyoyu rahminize transfer etmeleri ve doğal bir döllenmede yaklaşık iki hafta süren adımların bazılarını ortadan kaldırmanızdır.
Tahmini Doğum Tarihiniz Nasıl Hesaplanır?
Tahmini doğum tarihinizi belirlemenize yardımcı olacak birçok çevrimiçi doğum tarihi hesaplayıcısı da bulunmaktadır. Tarihinizi tahmin etmenin bir başka yolu da şudur:
- Son LMP'nizin tarihini yazın.
- Yedi gün ekleyin.
- Üç ay geriye sayın.
- Bir yıl ekleyin.
Tahmini doğum tarihinizi hesaplasanız bile, hamilelik bakım sağlayıcınız randevunuzda doğum tarihinizi teyit edecek (veya ultrason sonuçlarına göre yeni bir doğum tarihi sunacaktır). Doğum öncesi ziyaretlerinize gitmek, sağlayıcınızın doğum tarihinizin doğruluğunu izlemesine de yardımcı olur.
Tahmini doğum tarihinizde doğum yapma şansınızın yalnızca yaklaşık %5 olduğunu unutmayın.
Gestasyonel Yaş Ne Anlama Gelir?
Gestasyonel yaş temelde hamileliğin ne kadar ilerlediği anlamına gelir. Gestasyonel yaş da kafa karıştırıcıdır çünkü LMP'nize göre belirlenir, bu da hamile kalmadan önceki günleri saydığı anlamına gelir. Esasen vücudunuzun hamileliğe hazırlandığı yumurtlamadan önceki zamanı hesaba katar.
Gestasyonel yaş, hafta ve günlerin birleşimidir. Örneğin, 22 hafta 3 gün hamile. Bu aynı rakamı 22 3/7 olarak da görebilir veya 22 haftalık gebelik olarak da bahsedildiğini duyabilirsiniz.
Gestasyonel yaş hamileliği tanımlar, fetüsü değil. Fetal yaş tipik olarak sağlayıcınızın kullanacağı bir ölçüm değildir. Bunun temel nedeni, döllenmenin tam olarak ne zaman gerçekleştiğini bilmeniz gerekmesidir ki bu çok zordur.
Hamileliğin Trimesterleri Nelerdir?
Hamileliğin üç trimesterı vardır: birinci, ikinci ve üçüncü.
Her Trimesterde Neler Bekleyebilirim?
Her trimester benzersizdir ve farklı semptomlarla birlikte gelir.
Birinci Trimester
Birinci trimester 13 haftalık hamile olana kadar sürer. Hamile olduğunuzu öğrenir öğrenmez bir hamilelik bakım sağlayıcısıyla iletişime geçin.
İşte birinci trimesterde bekleyebileceğiniz birçok şeyden sadece birkaçı:
- Yorgunluk ve bitkinlik hissi.
- Sabah bulantısı.
- Hassas ve şişmiş göğüsler.
- Yiyecek isteği veya yiyeceklerden tiksinme.
- Mide yanması.
- Kabızlık.
- Duygu durum değişiklikleri.
- Baş ağrısı.
Hamilelik bakım sağlayıcınız bir doğum öncesi vitamini almanızı önerecektir. Ayrıca hamileliğiniz sırasında kaçınmanız gereken şeylerin bir listesini de vereceklerdir. Bu şeylerden bazıları şunlardır:
- Alkol içeren içecekler.
- Tütün ürünleri.
- Esrar dahil olmak üzere eğlence amaçlı uyuşturucular. Tıbbi esrar, hamilelik bakım sağlayıcınızla görüşülmelidir.
- Pastörize edilmemiş süt ürünleri, çiğ balık veya yüksek cıva içeren balıklar gibi belirli yiyecekler.
İkinci Trimester
İkinci trimester 13 ila 28. haftaları kapsar.
İlk trimesterde mide bulantısı ve yorgunluk hisseden kadınlar genellikle ikinci trimesterde "daha iyi" hissederler.
İkinci trimester semptomlarından bazıları şunlardır:
- Vücut ve kas ağrıları.
- Kilo alımı.
- Areolalarınızın (meme ucunuzun etrafındaki renkli cilt) koyulaşması.
- Linea nigra gelişimi (kasık kemiğinizden göbek deliğinize kadar uzanan koyu çizgi).
- Koyu ten lekeleri.
Üçüncü Trimester
Artık son düzlüktesiniz! Üçüncü trimester 29 ila 40. haftaları kapsar. Fetüsün (ve karnınızın) büyümeye devam etmesinden kaynaklanan ağrılarınızın devam etmesini bekleyebilirsiniz. Fetüsün doğumda sıcak kalması için ihtiyaç duyduğu ekstra yağı depolamasıyla birkaç kilo daha almayı bekleyebilirsiniz.
Üçüncü trimesterde bekleyebileceğiniz şeylerden bazıları şunlardır:
- Daha kolay nefes darlığı yaşamak.
- Büyüyen karnınız ağırlığınızı öne çektiğinde sırtınızın doğal olarak kavislenmesi nedeniyle yaygın olan bel ağrısı.
- Daha sık idrara çıkma ihtiyacı.
- Uyku için rahat pozisyon bulmakta zorluk.
- Göğüslerinizden ilk anne sütü olan kolostrum sızması.
- Fetüsün doğuma hazırlanmak için pelvisinize inmesi. Buna hafifleme denir.
- Kasılmalar veya mukus tıkacınızı kaybetmek gibi doğum belirtileri.
Tam Dönem Hamilelik Ne Anlama Gelir?
Sağlık uzmanları hamilelikten terimler halinde de bahseder. Tam dönem hamilelik, 39 hafta 0 gün ile 40 hafta 6 gün arasında süren bir hamileliktir. Tam dönem doğan bebeklerin sağlıklı olma şansları en yüksektir. Sağlayıcınızın kullanabileceği başka terimler de vardır, örneğin:
- Erken dönem: Bebeğiniz 37 hafta 0 gün ile 38 hafta 6 gün arasında doğar.
- Geç dönem: Bebeğiniz 41 hafta 0 gün ile 41 hafta 6 gün arasında doğar.
- Miad sonrası: Bebeğiniz 42 haftadan sonra doğar.
Hamilelik Sırasında Ne Tür Bir Bakıma İhtiyacım Var?
Doğum öncesi bakım, sizin ve fetüsün sağlığı için kritik öneme sahiptir. Düzenli doğum öncesi randevular, sağlayıcınızın sağlığınızı izlemesine ve hamilelik komplikasyonlarını tespit etmesine yardımcı olur. Ayrıca, fetüsün beklendiği gibi büyüdüğünü kontrol etmek için randevuları kullanırlar.
Hamilelik bakım sağlayıcınızın yapacağı şeylerden bazıları şunlardır:
- Fiziksel muayene, meme muayenesi, pelvik muayene veya Pap testi yapmak (eğer zamanı geldiyse).
- Semptomlarınız, yaşam tarzınız, alışkanlıklarınız ve daha fazlası hakkında size sorular sormak.
- Kan basıncınızı ve kilonuzu kontrol etmek.
- Fetal Doppler kullanarak fetüsün kalp atış hızını izlemek.
- Fetüsün büyümesini kontrol etmek için karnınızın boyutunu (fundal yükseklik) ölçmek.
- Fetüsün Down sendromu gibi belirli doğumsal durumlar için risk altında olup olmadığını gösteren doğum öncesi taramaları ve diğer doğum öncesi testleri gözden geçirmek ve/veya sunmak.
- Anemi ve gestasyonel diyabeti araştırmak ve hormon seviyelerini kontrol etmek için kan tahlili istemek.
- Sifilis ve HIV gibi enfeksiyonları kontrol etmek.
- Ultrason yapmak. Yüksek riskli bir hamileliğiniz yoksa, doğum öncesi ultrasonlar tipik olarak hamilelik sırasında iki kez yapılır.
- Doğum, doğum ve bakımınızın diğer yönleri için seçeneklerinizi görüşmek.
- Sorularınızı yanıtlamak.
Doğum Öncesi Randevu Takvimi
Hamilelik sırasında kaç randevunuz olacağı değişiklik gösterir. Tıbbi sorunları veya komplikasyonları olan kadınların sağlayıcılarını daha sık görmesi gerekebilir. Hamileliğiniz sağlıklıysa ve herhangi bir endişe yoksa, hamilelik bakım sağlayıcınız tipik olarak sizi şu şekilde görecektir:
- Hamileliğin 28. haftasına kadar her dört haftada bir.
-
- haftadan 36. haftaya kadar her iki haftada bir.
- Doğum yapana kadar 36. haftadan itibaren her hafta.
Hamilelik Sırasında Ne Kadar Kilo Almalıyım?
Kesin bir sayı yoktur çünkü herkesin vücudu farklıdır. Çoğu sağlık uzmanı, hamile bir kadının kilo alımının 11 ila 16 kilogram arasında olmasını tercih eder.