AMNİYON SIVISI GELMESİ: NEDİR, NEDEN OLUR, NASIL ANLAŞILIR?

AMNİYON SIVISI GELMESİ: NEDİR, NEDEN OLUR, NASIL ANLAŞILIR?

Hamilelikte en çok merak edilen ve endişeye neden olan durumlardan biri amniyon sıvısının gelmesidir. Halk arasında “suyun gelmesi” olarak bilinen bu durum, hem erken doğumun hem de enfeksiyon riskinin önemli bir göstergesidir. Bu nedenle anne adaylarının bu konuyu doğru anlaması, belirtileri fark etmesi ve ne zaman doktora başvuracağını bilmesi büyük önem taşır.

Bu yazıda, amniyon sıvısını tüm yönleriyle anlatıyorum. Hem merak ettiğiniz tüm sorulara yanıt bulacaksınız hem de gebelik sürecinde yaşayabileceğiniz benzer durumları nasıl ayırt edeceğinizi öğreneceksiniz.

1. Amniyon Sıvısı Nedir?

Amniyon sıvısı, bebeğin anne karnındaki yaşamı boyunca içinde yüzdüğü koruyucu sıvıdır. Gebeliğin 12. haftasından itibaren büyük oranda bebeğin böbrekleri tarafından üretilir. Bu sıvının başlıca görevleri şunlardır:

• Bebeği darbelere karşı korur.

• Bebeğin hareket etmesini sağlar.

• Akciğer ve sindirim sistemi gelişimine destek olur.

• Göbek kordonunun sıkışmasını engeller.

• Vücut ısısını dengede tutar.

Bu nedenle amniyon sıvısının miktarı ve bütünlüğü gebelikte çok önemlidir.

2. Amniyon Sıvısının Gelmesi Ne Anlama Gelir?

Amniyon sıvısının gelmesi, bebeğin içinde bulunduğu kesenin (amnion zarı) yırtılması anlamına gelir. Buna tıpta “erken membran rüptürü” (EMR) veya suyun gelmesi denir.

Bu durum:

• Doğumun başladığı anlamına gelebilir,

• Gebeliğin kaçıncı haftasında olduğuna bağlı olarak risk taşıyabilir,

• Bazı hastalarda acil müdahale gerektirebilir.

Halk arasında vajinadan ıslaklık gelmesi, çamaşırın ıslanması veya bacaklardan su gibi akıntı şeklinde tarif edilir.

3. Amniyon Sıvısı Gelmesinin Belirtileri

Amniyon sıvısının gelmesi her zaman "birden bire şırıl şırıl su gelmesi" şeklinde olmaz. Bazen hafif hafif sızdırabilir. Bu nedenle kadınlar çoğu zaman idrar mı, akıntı mı yoksa gerçekten amniyon sıvısı mı geldiğini ayırt etmekte zorlanır.

Aşağıdaki durumlarda amniyon sıvısı gelmesinden şüphelenmek gerekir:

✔ Su gibi, berrak, kokusuz akıntı

• Çamaşırda ıslaklık

• Özellikle ayağa kalkınca artan sıvı gelmesi

• Hafif hafif gün içinde sızıntı

✔ Sürekli ıslaklık hissi

✔ Sarı olmayan, koyu olmayan, berrak sıvı

✔ Bazen hafif tatlımsı kokulu olabilir

✔ Kanla karışık su gelmesi

✔ Bebek hareketlerinde azalma

(Amniyon sıvısının azalmasıyla birlikte görülebilir.)

4. Amniyon Sıvısı Gelmesi ve Vajinal Akıntı Arasındaki Farklar

Gebelik boyunca vajinal akıntı artar. Bu nedenle çoğu kadın akıntı ile suyu ayırt etmekte zorlanır.

Aşağıdaki tablo işinizi kolaylaştırır:

Akıntı genelde çamaşırı tamamen ıslatmaz, ancak amniyon sıvısı genellikle belirgin bir ıslaklık bırakır.

5. Su Gelmesi Ne Zaman Risklidir?

Gebeliğin haftasına göre risk derecesi değişir.

❗ 37 haftadan önce su gelmesi → erken membran rüptürü (EMR)

Erken doğum riski vardır.

❗ 34 haftadan önce su gelmesi → ciddi risk

Enfeksiyon ve erken doğum ihtimali yüksektir.

❗ 24 haftadan önce su gelmesi → kritik gebelik

Bebeğin akciğer gelişimi ve yaşam şansı etkilenebilir.

✔ 37 haftadan sonra su gelmesi → doğumun başlaması beklenir.

Bu haftadan sonra su gelmesi doğum sürecinin doğal başlangıcıdır.

6. Su Gelmesi Neden Olur?

Amniyon zarlarının yırtılmasına yol açan birçok neden vardır:

• Enfeksiyon (vajinal veya rahim içi)

• Daha önce erken doğum öyküsü

• Çok doğum yapmış olmak

• Çoğul gebelik

• Polihidramnios (suyun fazla olması)

• Sigara kullanımı

• Servikal yetmezlik

• Travma

• Cinsel ilişki sonrası artan basınç

Bazı durumlarda ise hiçbir neden bulunamaz.

7. Su Gelmesi Tehlikeli midir?

Evet, tedavi edilmediğinde bazı riskler doğabilir:

1. Enfeksiyon riski (koryoamniyonit)

Suyun gelmesiyle bebek korumasız hale gelir.

2. Göbek kordonu sarkması

Acil sezaryen gerektiren ciddi bir durumdur.

3. Erken doğum

Suyun gelmesi doğumu başlatabilir.

4. Amniyon sıvısının azalması (oligohidramnios)

Bebeğin sağlığını etkileyebilir.

Bu nedenle anne adaylarının su gelmesi durumunda beklememesi gerekir.

8. Amniyon Sıvısı Geldiğinde Ne Yapmalısınız?

Aşağıdaki adımları uygulamak çok önemlidir:

✔ Hemen bir kadın doğum uzmanına başvurun.

Beklemek, “biraz daha izleyeyim” demek risklidir.

✔ Suyun rengini kontrol edin.

• Berrak → normal

• Yeşilimsi → mekonyum olabilir

• Kanlı → acil değerlendirme gerekir

✔ Ped takabilirsiniz ancak tampon kullanmayın.

✔ Banyo küvetine girmeyin.

Sıcakta mikrop geçişi artabilir.

✔ Bilinçsizce ilaç almayın.

✔ Araba kullanmayın, biri sizi götürsün.

9. Hastanede Su Gelmesi Nasıl Teşhis Edilir?

Modern yöntemlerle amniyon sıvısının su olup olmadığı net bir şekilde anlaşılabilir.

1. Spekulum muayenesi

Vajina içinden suyun geldiği görülür.

2. Nitrazin testi

Amniyon sıvısı alkalidir; renk değiştirerek tanı koyar.

3. Fern test

Mikroskop altında eğrelti otu görünümü oluşur.

4. AmniSure / PAMG-1 testi

%99 doğrulukla su olup olmadığını gösterir.

5. Ultrason

Sıvının azaldığı görülebilir.

10. Amniyon Sıvısı Gelirse Tedavi Nasıl Yapılır?

Tedavi, gebelik haftasına göre değişir:

➤ 37 haftadan sonra

Genellikle doğum başlatılır.

➤ 34–37 hafta

• Doğum başlatılabilir
  OR

• Risk yoksa takip yapılabilir

➤ 24–34 hafta

• Anne ve bebeğe steroid yapılır (akciğer gelişimi için)

• Enfeksiyon varsa antibiyotik verilir

• Hastanede yakın takip gerekir

➤ 24 haftadan önce

Duruma göre gebeliğin devamı değerlendirilebilir ancak riskler yüksektir.

11. Evde Su Gelmesi ile Başa Çıkma Yöntemleri

Tıbbi yardım almadan önce evde şunlara dikkat edebilirsiniz:

• Ayakta durma sürenizi azaltın

• Yorucu hareketten kaçının

• Bol su için

• Hijyene dikkat edin

Ancak evde beklemek doğru değildir. Hastaneye gitmeniz en önemli adımdır.

12. Amniyon Sıvısı Gelmesi ve Doğumun Başlaması

Genellikle su geldikten sonra 12–24 saat içinde doğum sancıları başlar. Eğer sancılar başlamazsa enfeksiyon riskini azaltmak için doğum eylemi başlatılabilir.

13. Amniyon Sıvısının Erken Gelmesini Önlemek İçin Ne Yapılabilir?

Her zaman tamamen engellenemez. Ancak riskleri azaltmak mümkündür:

• Sigara içmeyin

• Vajinal enfeksiyonların tedavisini geciktirmeyin

• Gebelik takiplerinizi aksatmayın

• Yorucu fiziksel aktiviteden kaçının

• Su gelmiş gibi hissettiğinizde mutlaka doktora başvurun

SIK SORULAN SORULAR (SSS)

1. Amniyon sıvısı gelmesi ile idrar kaçırma nasıl ayırt edilir?

İdrarın kokusu ve rengi vardır, amniyon sıvısı ise berrak ve kokusuzdur. Ayrıca idrar gelmesi ani olur, su ise sızıntı şeklinde devam eder.

2. Su gelmesi her zaman doğumun başladığı anlamına gelir mi?

Hayır. 37 haftadan önce su gelmesi erken doğum riskidir ancak sancılar her zaman hemen başlamaz.

3. Su gelmesi durumunda banyo yapılır mı?

Ayakta duş alınabilir ancak küvete girmek önerilmez.

4. Suyum geldi, bebeğe zarar verir mi?

Doğru zamanda müdahale edilmezse enfeksiyon riski oluşabilir. Bu nedenle acilen değerlendirilmelisiniz.

5. Ped kullanmak zarar verir mi?

Hayır, ped kullanılabilir ancak tampon kesinlikle kullanılmamalıdır.

6. Suyum geldi ama kesildi, yine de doktora gitmeli miyim?

Evet. Sızıntı kesilse bile zar bir kez açıldıysa tekrar kapanmaz.

Riskli Gebelik

Suyun Az Olması