LEEP (Rahim ağzı çıkarılması) Nedir?
LEEP (Rahim ağzı çıkarılması) Nedir?(Loop Elektrocerrahi Eksizyon Prosedürü)
LEEP (loop elektrocerrahi eksizyon prosedürü), rahim ağzınızın yüzeyindeki anormal hücre büyümesini test eden ve tedavi eden bir yöntemdir. Rahim ağzınız, vajinanız ile rahminiz arasındaki açıklıktır. LEEP ile elektrik, anormal dokuyu çıkarmak için kullanılan yalıtılmış bir tel halkayı ısıtır. Çıkarıldıktan sonra, doku prekanseröz hücreler (servikal displazi veya servikal intraepitelyal neoplazi olarak adlandırılan bir durum) açısından test edilebilir. Servikal displazi kanser değildir, ancak tedavi edilmediğinde zamanla rahim ağzı kanserine yol açabilir.
LEEP, erken teşhise yol açabilir ve rahim ağzı kanserini önleyebilir.
Neden LEEP Yaptırmanız Gerekebilir?
Sağlık uzmanınız, bir Pap smear veya kolposkopi biyopsisinin rahim ağzınızda anormal hücreler olduğunu doğrulaması sonrasında LEEP önerebilir. Kolposkopi, mikroskoba benzeyen bir cihazın rahim ağzınızı büyüterek anormal büyümeyi görmeyi kolaylaştırdığı noninvaziv bir prosedürdür.
LEEP, servikal displazi ve genital siğiller ve polipler gibi durumları teşhis etmek ve tedavi etmek için kullanılır.
Prosedür Detayları
Elektrocerrahi halka, LEEP sırasında rahim ağzınızdaki anormal hücreleri çıkarmak için elektrik akımı kullanır.
LEEP Öncesinde Neler Olur?
Sağlık uzmanınız, prosedürü geçirmenizi engelleyebilecek herhangi bir durumunuzun olmadığından emin olacaktır. Örneğin, akut pelvik inflamatuar hastalığınız (PID) veya rahim ağzınızda iltihaplanma (servisit) varsa LEEP yaptırmamalısınız. LEEP yaptırmadan önce gebelik testi yaptırmanız gerekebilir. Hamileyseniz, sağlık uzmanınız LEEP için doğru zamanlama konusunda size tavsiyede bulunabilir.
Herhangi bir kontrendikasyon yoksa, sağlık uzmanınız prosedürü adet görmediğiniz bir zamana, ideal olarak adetinizin bitiminden bir hafta sonra planlayacaktır.
Nasıl hazırlanacağınız konusunda sağlık uzmanınızın talimatlarını izleyin. Sağlık uzmanınız size şunları tavsiye edebilir:
- Prosedürden 24 saat önce cinsel ilişkide bulunmaktan veya vajinal krem veya duş kullanmaktan kaçının.
- Prosedürden sonra olası vajinal akıntıyı yönetebilmek için bir ped yanınıza alın.
- Kan pıhtılaşmanızı etkileyen antikoagülanlar veya aspirin gibi ilaçları almayı bırakın.
- Prosedürden 30 dakika önce ibuprofen veya asetaminofen gibi bir ağrı kesici alın.
- Prosedür günü kolayca çıkarıp hastane önlüğüyle değiştirebileceğiniz bol giysiler giyin.
LEEP (Loop Elektrocerrahi Eksizyon Prosedürü) Nasıl Yapılır?
LEEP, jinekoloğunuzun muayenehanesinde veya bir hastane veya ayakta tedavi merkezinde yapılabilir.
Prosedüre Hazırlık
LEEP, normal bir pelvik muayeneye çok benzer şekilde başlar. Prosedür boyunca uyanık kalacak olsanız da, yalnızca hafif bir rahatsızlık hissetmelisiniz. Öncelikle, sağlık uzmanınız sizden sırt üstü yatmanızı ve muayene masasının ucundaki üzengilere ayaklarınızı yerleştirmenizi isteyecektir. LEEP sırasında kullanılan elektriğe karşı korunmanız için uyluğunuza bir topraklama pedi yerleştirilecektir. Sağlık uzmanınız, rahim ağzınızı daha net görebilmek için spekulum ile vajinanızı genişletecektir.
Anormal hücreleri görünür hale getirmek için rahim ağzınıza çok seyreltik bir asetik asit veya Lugol solüsyonu (iyot) eklenecektir. Sağlık uzmanınız daha sonra vajina girişinizin yakınına bir kolposkop yerleştirecektir. Kolposkop vajinanın dışında kalacak ve rahim ağzınızın büyütülmüş bir görüntüsünü sağlayacaktır.
Rahim Ağzınızın Uyuşturulması
Sağlık uzmanınız rahim ağzınızı uyuşturmak için lokal anestezi (lidokain) kullanacaktır. Enjeksiyon sırasında dilinizde karıncalanma, kulaklarınızda çınlama veya hızlı kalp atışı fark edebilirsiniz. Bu olursa, sadece birkaç dakika sürer. Rahim ağzınız uyuştuktan sonra, sağlık uzmanınız ince telden yapılmış elektrik yüklü bir halkayı spekulum aracılığıyla rahim ağzınıza kadar ilerletecektir.
Anormal Dokunun Çıkarılması
Doku çıkarma işlemi sırasında kesinlikle hareketsiz kalmalısınız. Halka rahim ağzınızın üzerinden geçerken, ince bir yüzey dokusu tabakasını keserek anormal hücreleri çıkarır. Bazen, sağlık uzmanınız rahim ağzınızın biraz daha yukarısına ulaşmak için ikinci bir halka kullanabilir. Bu doku daha sonra kanser veya anormal hücreler açısından test edilecektir.
Kanamayı Durdurma
Son olarak, sağlık uzmanınız kanamayı durdurmak ve önlemek için bölgeye ilaçlı bir macun (Monsel solüsyonu adı verilen bir demir solüsyonu) uygulayacaktır.
LEEP Ne Kadar Sürer?
Prosedür 10 ila 20 dakika sürer. Kendinizi iyi hisseder hissetmez evinize gidebilirsiniz.
LEEP Prosedürü Ne Kadar Acı Verir?
Sağlık uzmanınız lidokaini rahim ağzınıza enjekte ettiğinde hafif bir batma veya arı sokması gibi bir his hissedebilirsiniz. Ya da hiç bir şey hissetmeyebilirsiniz. Hücreler çıkarılırken iç basınç veya hafif bir rahatsızlık hissedebilirsiniz. Yine de, rahim ağzınız anesteziden uyuşmuş olacağı için ağrı hissetmemelisiniz.
Hissedilenler ağrıdan ziyade basınca benziyor olsa da, bazı insanlar prosedür sırasında baş dönmesi hissettiklerini bildirirler. LEEP sırasında herhangi bir noktada baygınlık hissetmeye başlarsanız sağlık uzmanınıza bildirin.
LEEP Sonrasında Neler Olur?
Sonrasında başınız dönebilir ve eve araba kullanabilecek kadar rahat hissedene kadar sağlık uzmanınızın ofisinde dinlenmeniz gerekebilir. Çoğu insan için bu dinlenme süresi 30 dakikadan az sürer. İyileşmenize yardımcı olacak takip talimatları alacaksınız.
Riskler / Faydalar
LEEP (Loop Elektrocerrahi Eksizyon Prosedürü) Güvenli midir?
LEEP çok güvenlidir. Komplikasyonlar nadirdir ve prosedür genel anestezi olmadan gerçekleştirilebilir. Herhangi bir ameliyatta olduğu gibi, enfeksiyon veya kanama riskiniz olabilir. Ayrıca, geniş bir alanın çıkarılması gerekirse veya birden fazla LEEP prosedürüne ihtiyacınız olursa, sağlık uzmanınız gelecekteki gebelikleriniz sırasında rahim ağzınızı ultrason ile kontrol edecektir. LEEP, rahim ağzınızı zayıflatarak erken doğum (preterm doğum) riskini artırabilir.
Olası uzun vadeli yan etkiler de dahil olmak üzere endişelerinizi sağlık uzmanınızla görüşün.
LEEP (Loop Elektrocerrahi Eksizyon Prosedürü) Avantajları Nelerdir?
LEEP, rahim ağzı kanserini önlemenin güvenli ve etkili bir yoludur. LEEP'in başarı oranı mükemmeldir ve %90'lık bir iyileşme oranı vardır. LEEP'in başarısı, servikal displazinizin ne kadar ilerlediği ve ne kadar dokunun çıkarılması gerektiği gibi çeşitli faktörlere bağlıdır. Anormal hücrelerin geri döndüğü durumlarda, sağlık uzmanınız ek bir LEEP veya başka tedaviler önerebilir.
İyileşme ve Beklentiler
LEEP (Loop Elektrocerrahi Eksizyon Prosedürü) Sonrasında Evde İyileşirken Neler Bekleyebilirim?
Prosedürden sonra yorgun hissedebilirsiniz. LEEP yaptırdığınız gün bol bol dinlenmeniz önemlidir. Önümüzdeki günlerde ve haftalarda kendinize nasıl bakacağınız konusunda sağlık uzmanınızın talimatlarını izleyin.
İyileşme sırasında şunları bekleyebilirsiniz:
- Prosedürden sonraki birkaç gün kramp. Hafif kramplar LEEP sonrası yaygındır. Rahatsızlığı gidermek için birkaç gün reçetesiz ağrı kesiciler almanız gerekebilir.
- Prosedürden sonraki bir ila üç hafta vajinal akıntı veya lekelenme. İlaçlı macun, prosedürden hemen sonra hafif hoş olmayan bir kokusu olabilen yeşilimsi-sarı bir vajinal akıntı üretecektir. Kahverengi-siyah vajinal akıntı da normaldir. Akıntıyı yönetmek için ped kullanın.
- Düzenli adet döngüsü. Prosedür, adetinizin ne zaman geleceğini veya ne kadar kanayacağınızı etkilememelidir.
- Egzersiz ve aktivite kısıtlamaları. Prosedürden sonraki 48 saat boyunca aşırı aktiviteden kaçının ve LEEP'ten sonra en az bir hafta egzersizi kısıtlayın. Egzersize başladıktan sonra meydana gelen herhangi bir kanamayı not alın. Adet kanamasıyla ilgisi yoksa, egzersizi bırakın ve aktifleşmeden önce vücudunuzun daha fazla iyileşmesine izin verin.
- Cinsel ilişki kısıtlamaları. Rahim ağzınız iyileşirken en az dört hafta cinsel ilişkiye girmek için bekleyin. Vajinanıza duş yapmaktan veya tampon, cinsel oyuncak vb. yerleştirmekten de kaçının.
- Banyo kısıtlamaları. Normal şekilde duş alabilirsiniz, ancak sağlık uzmanınız güvenli olduğunu söyleyene kadar banyo yapmaktan kaçının.
LEEP (Loop Elektrocerrahi Eksizyon Prosedürü) Sonrası Ağrı ve Rahatsızlığı Nasıl Giderebilirim?
İyileşmeniz sırasında vajinal kanama ve hafif kramplar yaşayabilirsiniz. Karın kramplarını gidermek için ibuprofen veya asetaminofen gibi aspirin içermeyen, reçetesiz satılan bir ağrı kesici alın.
LEEP Prosedüründen İyileşmek Ne Kadar Sürer?
LEEP'ten sonra rahim ağzınızın tamamen iyileşmesi dört ila altı hafta sürer.
İşe veya Okula Ne Zaman Dönebilirim?
Prosedürünüzden bir ila iki gün sonra işe veya okula dönebilirsiniz.
LEEP Sonuçlarımı Aldıktan Sonra Ne Olur?
LEEP hem bir teşhis aracı hem de bir tedavi şeklidir. Test için dokunun çıkarılması genellikle anormal hücreleri ortadan kaldırarak servikal displaziyi tedavi eder.
Bazı durumlarda, tüm hücreleri tamamen çıkarmak için tekrarlanan bir prosedüre ihtiyacınız olabilir. Anormal hücreler geri dönerse ek bir LEEP'e de ihtiyacınız olabilir. Yüksek riskli insan papillomavirüs (HPV) türü ile enfekteyseniz nüks riski daha yüksektir. HPV, tedavi edilmediğinde rahim ağzı kanserine yol açabilen servikal displazi ile ilişkili hücre değişikliklerinden sorumludur.
HPV'niz devam ederse, enfeksiyonunuzu izlemek ve servikal displazinin rahim ağzı kanserine ilerlemediğinden emin olmak için sık Pap ve HPV testlerine ihtiyacınız olabilir.
Histerektomi Öncesinde Kaç LEEP Yaptırmalıyım?
Histerektomi, rahminizin alınması için yapılan büyük bir ameliyattır ve anormal hücre büyümelerini tedavi etmek için asla ilk seçenek olmamalıdır. Daha ileri düzeyde servikal displaziniz varsa ve ek LEEP veya ilgili prosedürler anormal hücrelerin tekrarlamasını önlemediyse, sağlık uzmanınız histerektomi önerebilir. Benzersiz durumunuza göre seçenekleriniz hakkında sağlık uzmanınızla konuşun.
Doktoru Ne Zaman Aramalı
LEEP (Loop Elektrocerrahi Eksizyon Prosedürü) Sonrası İyileşme Sırasında Sağlık Uzmanımla Ne Zaman İletişime Geçmeliyim?
İyileşme sırasında bir enfeksiyon belirtisi veya aşağıdaki belirtilerden herhangi birini fark ederseniz sağlık uzmanınızla iletişime geçin:
- Ağır kanama (normal adet kanamasından daha fazla).
- Pıhtılı kanama.
- Gittikçe kötüleşen kötü kokulu vajinal akıntı.
- 38 santigrat derecenin (100.4 Fahrenheit) üzerinde ateş.
- Şiddetli karın ağrısı.
Ek Detaylar
Servikal Displazi İçin LEEP (Loop Elektrocerrahi Eksizyon Prosedürü) Dışında Başka Tedaviler Var mıdır?
Sağlık uzmanınız rahim ağzınızdaki anormal dokuyu çıkarmak için çeşitli yöntemler kullanabilir. LEEP gibi bazıları, bir patoloğun kanser veya prekanseröz hücre belirtileri için bir doku örneğini incelemesine olanak tanır. Bu yöntemler şunları içerir:
- Kriyocerrahi: Yüzey dokusu dondurularak yok edilir. Kriyocerrahi, bir patoloğun kanser aramak için dokuyu incelemesine izin vermez.
- Soğuk bıçak konizasyon: Rahim ağzınızdan koni şeklinde bir doku parçası çıkarılır. Bu prosedür LEEP'e benzer riskler taşır ve patolojinin dokuyu kanser açısından değerlendirmesine olanak tanır.
- Lazer
tedavisi veya koni eksizyonu: Yüksek yoğunluklu bir ışık huzmesinden gelen ısı anormal dokuyu yok eder veya keser. Bu prosedür, bir patoloğun kanser hücreleri açısından inceleyebileceği bir doku örneği bırakmaz.
LEEP Prosedürü HPV'yi Ortadan Kaldırabilir mi?
Hayır. Ancak LEEP, bir HPV enfeksiyonuna yanıt olarak oluşan anormal hücreleri ortadan kaldırabilir, böylece asla rahim ağzı kanseri haline gelmezler. Durumunuza bağlı olarak, sağlık uzmanınız yeni anormal hücre değişikliklerinin rahim ağzı kanseri haline gelmediğinden emin olmak için daha sık Pap smear veya HPV testleri önerebilir.
LEEP Ameliyat Sayılır mı?
Evet. Ancak keskin aletlerin kullanıldığı ameliyatın aksine, LEEP dokuyu kesmek ve çıkarmak için elektrik kullanır.
LEEP Prosedüründen Sonra Rahim Ağzı Tekrar Büyür mü?
Evet. Dört ila altı haftalık iyileşme süresi boyunca, çıkarılan anormal dokunun yerini almak üzere rahim ağzınızda yeni sağlıklı doku büyür.
Bizden Bir Not
LEEP yaptırma düşüncesiyle gergin veya hatta korkmuş hissetmeniz normaldir. Prosedür boyunca rahim ağzınızın uyuşmuş olacağını unutmayın, bu nedenle hissedeceğiniz en fazla ağrı muhtemelen anestezi enjeksiyonu olacaktır. Çoğu insan için, LEEP'in sunduğu iç huzuru, muayene masasında geçirilen on ila yirmi dakikaya değerdir. LEEP, anormal Pap sonuçlarının kanserle ilgisiz olduğunu doğrulayabilir. Hücre değişiklikleri kanserliyse, LEEP anormal dokuyu çıkararak hem teşhise hem de tedaviye yardımcı olabilir.